Hiện nay, bệnh tay chân miệng ngày càng trở nên phổ biến, đặc biệt là ở trẻ nhỏ. Vậy, bệnh tay chân miệng có bị ngứa không? Đâu là dấu hiệu điển hình cảnh báo bệnh tay chân miệng? Để tìm hiểu chi tiết, hãy cùng theo dõi bài viết dưới đây.
Mục lục
Bệnh tay chân miệng là gì?
Tay chân miệng là bệnh nhiễm trùng xảy ra phổ biến hiện nay. Bệnh có thể xuất hiện ở mọi lứa tuổi, tuy nhiên trẻ dưới 5 tuổi có nguy cơ mắc bệnh cao nhất và tiềm ẩn nhiều biến chứng nguy hiểm. Tại Việt Nam, bệnh tay chân miệng thường bùng phát mạnh vào khoảng tháng 9 – 12 và tháng 3 – 5 hàng năm do đây là thời điểm thời tiết thay đổi thất thường, tạo điều kiện thuận lợi cho tác nhân gây bệnh phát triển.
Đây là bệnh truyền nhiễm có khả năng lây lan nhanh chóng trong cộng đồng thông qua dịch mũi họng, phân, dịch tiết từ các tổn thương da,… Nguyên nhân gây bệnh được xác định là do virus đường ruột gây ra, trong đó phổ biến nhất là 2 chủng Coxsackievirus A16 và Enterovirus 71. Thời gian ủ bệnh thường kéo dài từ 3 – 10 ngày tùy theo sức đề kháng của trẻ. Sang đến giai đoạn phát bệnh, virus xâm nhập vào máu và lan tỏa đến nhiều cơ quan và gây tổn thương.
Hầu hết trẻ nhỏ mắc bệnh tay chân miệng thường có diễn biến nhẹ và thường tự khỏi sau khoảng 7 – 10 ngày khi được chăm sóc điều trị đúng cách. Tuy nhiên, cũng có một số ít trường hợp bệnh diễn biến nhanh và nghiêm trọng, thậm chí là gây ra các biến chứng vô cùng nguy hiểm nên cha mẹ cần hết sức cẩn trọng khi trẻ mắc phải bệnh này.
☛ Xem đầy đủ: Thông tin bệnh chân tay miệng ở trẻ em
Trẻ mắc bệnh tay chân miệng có bị ngứa không?
Tổn thương do tay chân miệng gây ra sẽ khiến trẻ cảm thấy vô cùng khó chịu. Các vết phỏng nước mọc khắp nơi trên cơ thể bé khiến nhiều phụ huynh thắc mắc rằng, bệnh tay chân miệng có bị ngứa không?
Câu trả lời là bệnh tay chân miệng không gây ngứa và ngứa cũng không phải là một triệu chứng phổ biến của tay chân miệng. Khi trẻ than ngứa, đau rát, hoặc có phản ứng gãi lên vùng da tổn thương, cha mẹ nên đưa trẻ đến cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị kịp thời. Nguyên nhân trẻ bị ngứa khi đang mắc bệnh chân tay miệng có thể là do các tổn thương trên da của trẻ đã bị nhiễm trùng, khiến trẻ cảm thấy khó chịu hơn và tiềm ẩn nhiều biến chứng nguy hiểm.
☛ Tìm hiểu thêm: Trẻ bị chân tay miệng có nên tắm không?
Nhận biết các dấu hiệu cảnh báo bệnh tay chân miệng
Trẻ bị tay chân miệng thường không bị ngứa, vậy đâu là triệu chứng cảnh báo bệnh? Việc nhận biết sớm các dấu hiệu của bệnh tay chân miệng có ý nghĩa quan trọng giúp cha mẹ sớm có biện pháp chăm sóc trẻ và phòng ngừa nguy cơ lây lan thành dịch. Dưới đây là một số dấu hiệu điển hình của bệnh tay chân miệng.
Sốt
Sốt là một trong những triệu chứng đầu tiên của tay chân miệng. Triệu chứng sốt có thể xuất hiện sau từ 3 – 5 ngày, tính từ lúc virus bắt đầu xâm nhập vào cơ thể. Hầu hết trẻ bị tay chân miệng có biểu hiện sốt nhẹ, một số trường hợp sốt cao (38 – 39 độ C). Khi trẻ sốt, chúng thường có biểu hiện rất khó chịu, mệt mỏi và quấy khóc nhiều.
Loét miệng
Loét miệng cũng là một triệu chứng điển hình cảnh báo bệnh tay chân miệng ở trẻ nhỏ. Ban đầu, các vết loét xuất hiện trên niêm mạc miệng, lưỡi, nướu, vòm họng,… dưới dạng các đốm đỏ. Sau 1 – 2 ngày, các đốm đỏ có thể phát triển thành các phỏng nước. Khi các phỏng nước bị vỡ (do tác động mạnh hoặc chăm sóc sai cách), chúng tạo thành các vết loét trong miệng.
Các vết loét miệng khiến trẻ cảm thấy vô cùng đau rát, khó chịu, ăn không ngon, đau khi ăn, tăng tiết nước bọt, chán ăn, bỏ ăn, biếng ăn,…
Phát ban trên da
Đa số các trường hợp phát hiện bệnh tay chân miệng khi trẻ xuất hiện các nốt ban trên da. Sau khoảng 1 – 2 ngày phát bệnh, trên da trẻ trẻ có thể xuất hiện các nốt ban hồng với đường kính khoảng vài mm, chúng có thể chìm hoặc nổi lên trên bề mặt da. Sau đó, các nốt ban da có thể hình thành các mụn nước, phồng rộp, bên trong mụn nước có chứa đầy dịch lỏng, có thể chứa cả virus gây bệnh.
Các nốt ban đỏ có thể xuất hiện khắp nơi trên cơ thể trẻ, tuy nhiên chúng tập trung nhiều nhất ở lòng bàn tay, lòng bàn chân, quanh miệng, trong niêm mạc miệng, đầu gối, mông, khuỷu tay,…
Ngoài các triệu chứng kể trên, trẻ bị tay chân miệng cũng có thể xuất hiện một số triệu chứng khác như đau họng, hắt hơi, đau bụng, tiêu chảy,…
Nên làm gì khi trẻ bị tay chân miệng?
Khi trẻ xuất hiện các triệu chứng cảnh báo bệnh tay chân miệng, cha mẹ có thể áp dụng các biện pháp sau:
Thăm khám trực tiếp với bác sĩ
Khi xuất hiện các dấu hiệu ban đầu của bệnh tay chân miệng, để chẩn đoán chính xác tình trạng của trẻ cũng như phân biệt với các bệnh lý khác, cha mẹ nên đưa trẻ đến khám trực tiếp với bác sĩ. Dựa trên tình hình sức khỏe của từng trẻ, bác sĩ sẽ chỉ định cho trẻ chăm sóc điều trị tại nhà hoặc tại cơ sở y tế.
Đặc biệt, khi trẻ xuất hiện các triệu chứng dưới đây, cha mẹ nên đưa trẻ đến khám bác sĩ ngay lập tức:
- Sốt cao kéo dài nhiều ngày, không hạ sốt mặc dù đã uống thuốc hạ sốt.
- Hay bị giật mình, quấy khóc dai dẳng kéo dài.
- Khó thở, nôn nhiều,…
- Chân tay yếu, đi loạng choạng,…
Chăm sóc khi trẻ bị sốt
Nếu trẻ có biểu hiện sốt cao trên 38,5 độ, mẹ nên thực hiện các biện pháp như chườm ấm ở cổ, nác, bẹn,… kết hợp với việc dùng thuốc hạ sốt không kê đơn như paracetamol (liều 15 mg/kg, mỗi 4 – 6 giờ, ngày dùng không quá 4 lần).
Ngoài ra, trẻ bị sốt thường đi kèm triệu chứng mất nước, do vậy, cha mẹ cần bổ sung cho trẻ đủ nước. Có thể cho trẻ uống dung dịch oresol để bù nước và điện giải trong trường hợp trẻ sốt cao, vã mồ hôi nhiều, nôn, tiêu chảy,… Tuy nhiên, cha mẹ cần lưu ý cách pha dung dịch oresol theo đúng tỷ lệ ghi trên nhãn để tránh gây nguy hiểm cho sức khỏe của trẻ.
Vệ sinh hàng ngày cho trẻ
Khi cơ thể trẻ xuất hiện các mụn nước, nếu không chăm sóc cẩn thận, mụn nước rất dễ bị vỡ và làm tăng nguy cơ bội nhiễm vi khuẩn, cũng như dễ lây lan mầm bệnh sang những người xung quanh. Do vậy, cha mẹ cần chú ý vệ sinh hàng ngày cho trẻ với những lưu ý sau:
- Vệ sinh răng miệng cho trẻ hàng ngày bằng cách súc miệng nước muối sinh lý 3 – 4 lần/ngày, đặc biệt là sau khi ăn, sau khi thức dậy và trước khi đi ngủ.
- Nếu trẻ không thể tự xúc miệng, cha mẹ có thể dùng gạc sạch tẩm nước muối và vệ sinh cho trẻ. Lưu ý không chà sát mạnh để tránh làm vỡ các phỏng nước.
- Tắm cho trẻ hàng ngày bằng nước sạch hoặc xà phòng sát khuẩn, nên tắm cho trẻ nơi kín gió, không chà sát quá mạnh tránh làm vỡ các mụn nước.
- Sau khi tắm, có thể bôi Betadin 3% vào các tổn thương da để phòng tránh nhiễm trùng da.
- Các đồ dùng cá nhân của trẻ như bình sữa, bát, thìa,… sau khi rửa sạch, tránh nước sôi thì nên được để riêng, không nên để chung với đồ dùng của mọi người trong gia đình.
- Quần áo, tã lót,… của trẻ nên được ngâm trong dung dịch sát khuẩn Cloramphenin B và giặt sạch, phơi ngoài trời nắng.
- Cha mẹ nên cắt móng tay của trẻ để tránh việc chúng chạm hoặc gãi vào các nốt mụn nước.
☛ Xem đầy đủ: Cách vệ sinh miệng khi bé bị tay chân miệng
Chăm sóc dinh dưỡng
Chế độ dinh dưỡng hợp lý cho trẻ bị tay chân miệng không chỉ giúp làm thuyên giảm triệu chứng bệnh mà còn giúp tăng cường sức đề kháng của cơ thể, giúp trẻ nhanh khỏi bệnh.
Đối với trẻ còn bú mẹ: Mẹ nên tiếp tục cho trẻ ăn sữa mẹ. Tuy nhiên, mẹ có thể vắt sữa ra bình và cho trẻ ăn bằng thìa.
Đối với trẻ lớn:
- Đảm bảo bữa ăn đầy đủ và cân bằng các nhóm chất dinh dưỡng, không nên kiêng khem quá mức.
- Tăng cường bổ sung các thực phẩm giàu đạm, vitamin và khoáng chất như vitamin A, vitamin C, kẽm,…
- Ưu tiên những thực phẩm dạng lỏng, mềm, dễ nuốt dễ tiêu hóa như cháo, súp,…
- Hạn chế cho trẻ ăn những thực phẩm cứng, hoặc các thực phẩm nhiều dầu mỡ, hoặc thực phẩm có tính cay nóng,…
- Nếu trẻ có biểu hiện chán ăn, ăn ít, cha mẹ nên chia bữa ăn thành nhiều bữa nhỏ, không nên ép trẻ ăn quá nhiều trong một bữa.
Theo dõi tình hình sức khỏe của trẻ
Bệnh tay chân miệng có nhiều diễn biến phức tạp và tiềm ẩn nhiều biến chứng nguy hiểm nếu không được phát hiện sớm và điều trị đúng cách. Do vậy, cha mẹ cần chú ý theo dõi sát sao tình trạng của trẻ. Nếu xuất hiện bất kỳ dấu hiệu nào bất thường, cha mẹ cần đưa trẻ đến cơ sở y tế để được xử lý kịp thời.
Từ những thông tin trên đây, cha mẹ đã có lời giải đáp cho câu hỏi: “trẻ bị bệnh tay chân miệng có bị ngứa không?”, và hiểu rõ hơn về các dấu hiệu điển hình cũng như cách chăm sóc khi trẻ mắc bệnh chân tay miệng. Nếu cha mẹ còn thắc mắc, hãy để lại thông tin bên dưới để được chuyên gia tư vấn giải đáp!
Tài liệu tham khảo:
- https://benhviennhitrunguong.gov.vn/huong-dan-cach-theo-doi-va-cham-soc-tre-mac-tay-chan-mieng-tai-nha.html
- https://www.nhsinform.scot/illnesses-and-conditions/infections-and-poisoning/hand-foot-and-mouth-disease